Soru: Izdırabın en makbul bir dua olduğuna ve mü’min için ehemmiyetine inanıyoruz; fakat, muzdarip ruhların hayat çizgisini bir türlü tutturamıyoruz. Izdırap insanı olmanın yolları ve vesileleri nelerdir? Lutfeder misiniz?

-Izdırap insanı olmanın ilk şartı “kalb” taşımaktır; kalbini nefsine yedirmiş ya da onu cesedinin altında bırakmış bir kimsenin muzdarip olması çok zordur. (00.55)

-Kalbî ve ruhî hayat, iradeye ve çok ciddi bir cehde vâbestedir. (03.03)

-Allah Rasûlü (sallallahu aleyhi ve sellem), “Ümmetim hakkında en çok korktuğum şeyler: Karın büyüklüğü (kendini gaflete salıp oburca yiyip içmek), çok uyku ve yakîn azlığıdır!” buyurmaktadır. (04.20)

-Hak ehline göre; nefsi, bedenî arzulara karşı gemlemek ve ruhu, kemâlât-ı insaniye semalarına doğru şahlandırmak için “kıllet-i kelâm”, “kıllet-i taâm”, “kıllet-i menâm” ve “uzlet ani’l-enâm” esasları üzerine bina edilen yolu takip etmek gerekmektedir. (07.04)

-Bugün biz, “Hayvâniyetten çık, cismâniyeti bırak, kalb ve ruhun derece-i hayatına gir.” diyerek hakiki insanlık ufkunu gösteren Hazreti Pîr’in bir haftada yediğini neredeyse bir öğünde tüketiyoruz. (10.38)

-“Vicdan genişliği”; iman, ilim, marifet, muhabbet, mehâfet ve diğergâmlık hisleriyle mamur bir gönlün, engin bir himmetle bütün insanlığı kucaklaması, kalb kapılarını herkese açması, hep affedici, bağışlayıcı, mürüvvetkâr olması ve özellikle de bütün insanların hidayetini dileyip herkesin ebedî mutluluğunu istemesi şeklinde tarif edebileceğimiz bir ruh yüceliğidir. (12.13)

-Bir kimse Cehennem’in dehşetine inanmamışsa, insanlığı o mevzuda bekleyen tehlike karşısında ürpermez; Cennet’e karşı hahiş (arzu, istek) duymuyorsa, başkalarının oraya girmesi mevzuunda da ciddi bir tehalükte bulunmaz. (15.50)

-Izdırap insanı olabilmek için imanda derinleşmek gerekmektedir; bilhassa haşr ü neşre gönülden inanmak lazımdır. Bundan dolayıdır ki, Hazreti Pîr, “Haşir Risalesi”ni yüz küsur defa okumuştur; okumuş ve her defasında adeta yeni bir bahar yaşayarak kendini sürekli yenilemiştir. (16.55)

-Hazreti Ömer (radıyallahu anh) efendimizin ızdırabı… (19.17)